Αλλαγή Επωνύμου

   Σύμφωνα με την εγκύκλιο αρ. 20 και με αρ. πρωτ. 42301/13706/27-7-1995 του Υπουργείου Εσωτερικών και το υπ΄ αρ. πρωτ.Φ131360/4335/24-2-2012 έγγραφο της Δ/νσης Αστικής & Δημοτικής Κατάστασης της Γενικής Δ/νσης Διοικητικής Υποστήριξης του Υπουργείου Εσωτερικών, ως σοβαροί λόγοι για την αλλαγή επωνύμου νοούνται μόνο τα ψυχικά προβλήματα, τα οποία δημιουργούνται από επώνυμα α) κακόηχα, β) που προκαλούν τη θυμηδία ή την περιφρόνηση, γ) δυσχερή στην προφορά η ξενικά, δ) κακής φήμης συνεπεία πράξεων άλλου προσώπου, ε) αντίθετα προς τις αντιλήψεις της κοινωνίας περί ηθικής. Όμως, κατά το ΣτΕ, η ως άνω απαρίθμηση δεν είναι αποκλειστική, αλλά ενδεικτική και στα ζητήματα μεταβολής επωνύμου η έννοια του σοβαρού λόγου κρίνεται κατά περίπτωση (ΣτΕ 1676/2001, 4317/2011 – τμήμα Δ΄).

   Οι γονείς υποχρεούνται να έχουν προσδιορίσει το επώνυμο των παιδιών τους με κοινή αμετάκλητη δήλωσή τους. Η δήλωση γίνεται πριν το γάμο, είτε σε συμβολαιογράφο είτε στο λειτουργό, ενώπιον του οποίου θα τελεσθεί ο γάμος. Ο λειτουργός οφείλει να ζητήσει την σχετική δήλωση. Το οριζόμενο επώνυμο, κοινό για όλα τα παιδιά, μπορεί να είναι είτε το επώνυμο του ενός από τους γονείς είτε συνδυασμός των επωνύμων τους, που σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να περιλαμβάνει περισσότερα από δύο επώνυμα.

   Στην περίπτωση κατά την οποία οι γονείς παραλείψουν να δηλώσουν το ακριβές επώνυμο που θα έχουν τα παιδιά τους, τότε αυτά θα έχουν το επώνυμο του πατρός τους. Περιθώριο αλλαγής της γνώμης υπάρχει μόνο μέχρι την τέλεση του γάμου. Αν η δήλωση γίνει μετά τον γάμο ή σε αναρμόδιο πρόσωπο, είναι άκυρη και ως εκ τούτου τα παιδιά θα πάρουν το επώνυμο του πατρός τους. Το ίδιο αποτέλεσμα έχουμε και όταν οι γονείς διαφωνούν και παντρευτούν χωρίς να έχουν υποβάλει προηγουμένως την κοινή δήλωση για το επώνυμο των τέκνων. Στην θεωρία και νομολογία του Οικογενειακού Δικαίου, το επώνυμο που διαλέγουν οι γονείς κρατείται ως κοινό για όλα τα τέκνα τους.

   Οι γονείς μπορούν να επιλέξουν το επώνυμο μόνο του πατέρα ή μόνο της μητέρας, να συνδυάσουν τα επώνυμα πατέρα και μητέρας, να καθορίσουν τη σειρά του διπλού επωνύμου (πρώτα του πατέρα ή πρώτα της μητέρας), αρκεί το επώνυμο του παιδιού να μην περιλαμβάνει περισσότερα από δύο επώνυμα. Πάντως εάν για οποιονδήποτε λόγο τα παιδιά προσλάβουν επώνυμο, το οποίο οι γονείς δεν επιθυμούσαν ή κάποιος θελήσει να αλλάξει το επώνυμό του ή των ανηλίκων παιδιών του, παρέχεται εκ του νόμου το δικαίωμα αλλαγής επωνύμου, αρκεί να αποδειχθεί η ύπαρξη σοβαρού λόγου.

   Η αλλαγή του επωνύμου γίνεται ύστερα από απόφαση του Νομάρχη, εφ’ όσον συντρέχουν συγκεκριμένοι και σοβαροί λόγοι, ικανοί να δικαιολογήσουν τη μεταβολή του επωνύμου. Αυτό γίνεται γιατί το επώνυμο, το οποίο έχει καθοριστικό ρόλο στην ταυτοποίηση του προσώπου, ενδιαφέρει δε την δημόσια τάξη και τις ειδικότερες εκφάνσεις της και για το λόγο αυτό πολύ δύσκολα εγκρίνονται τα αιτήματα αλλαγής επωνύμου.

   Συνοπτικά τα βήματα για την αλλαγή του επωνύμου:

   Α. Αίτηση του ενδιαφερόμενου ή των γονέων του (ή του γονέα) που ασκούν τη γονική μέριμνα ή του επιτρόπου, επαρκώς αιτιολογημένη, στην οποία να αναγράφεται το ονοματεπώνυμο, ονοματεπώνυμο γονέων, διεύθυνση κατοικίας (πόλη, οδός, αριθμός, ταχ. κώδικας), έτος και τόπος γέννησης, επάγγελμα, αριθμός αστυνομικής ταυτότητας και τόπος έκδοσής της. Στην αίτηση να ορίζεται λεπτομερώς ο σκοπός και οι λόγοι της επιδιωκόμενης μεταβολής, καθώς και το επώνυμο που επιθυμεί να λάβει ο ενδιαφερόμενος. Η αίτηση απευθύνεται στο Δήμαρχο του Δήμου στον οποίο είναι εγγεγραμμένος ή υπάγεται ο αιτούμενος.

   Β. Πιστοποιητικό εγγραφής του ενδιαφερόμενου στο μητρώο αρρένων ή το δημοτολόγιο (από το οποίο να προκύπτει ο τόπος, το έτος γέννησης και η οικογενειακή του κατάσταση).

   Γ. Βεβαίωση του Εισαγγελέα Πλημμελειοδικών από την οποία να φαίνεται ότι ο ενδιαφερόμενος δεν διώκεται για αξιόποινη πράξη. Εκδίδεται από το Πρωτοδικείο της περιφέρειας της μόνιμης εγκατάστασής του.

   Δ. Αντίγραφο ποινικού μητρώου το οποίο εκδίδεται από την Εισαγγελία Πρωτοδικών, στην περιφέρεια της οποίας γεννήθηκε ο αιτών, και αν ο αιτών γεννήθηκε στο εξωτερικό, από το Υπουργείο Δικαιοσύνης. Πλέον δίνεται η δυνατότητα στον εκάστοτε ενδιαφερόμενο να εκδώσει ψηφιακά το ποινικό του μητρώο μέσω της ιστοσελίδας της ΓΓ Ψηφιακής Διακυβέρνησης Gov.gr.

   Ε. Προκειμένου για άνδρες, πιστοποιητικό στρατολογικής κατάστασης Τύπου Β΄(από το κατά τόπον στρατολογικό γραφείο).

   Στ. Γραμμάτιο κατάθεσης από οποιαδήποτε Δ.Ο.Υ. του τέλους αλλαγής επωνύμου.

   Η. Επικυρωμένο αντίγραφο αστυνομικής ταυτότητας.